Riskli Yapı Yönetmeliği Nedir? Nasıl Dava Açılır?

Kentsel dönüşüm uygulamalarında oldukça büyük öneme sahip olan riskli yapılar hakkındaki uygulamalar kanun, yönetmelik gibi çeşitli mevzuatlarda ayrıntılı olarak düzenlenmiştir.

Riskli yapılar yasal dayanağını “6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun”dan almaktadır. Riskli Yapı Yönetmeliği olarak da bilinen 6306 sayılı Kanunun Uygulama Yönetmeliği ise 6306 sayılı Kanun kapsamındaki uygulamalara ilişkin usul ve esasları belirlemektir.

Riskli Yapı Yönetmeliği Nedir?

6306 Sayılı Kanunun Uygulama Yönetmeliğinin ilk maddesi riskli yapı yönetmeliğinin ne olduğu, yönetmeliğin amacını ve kapsamını belirtmektedir.

Buna göre Riskli Yapı Yönetmeliği; 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun uyarınca, riskli yapıların tespitine, yıktırılmasına, yapılacak planlamaya, dönüştürmeye tabi tutulacak taşınmazların değerinin tespitine, hak sahibi olacaklarla yapılacak anlaşmaya ve yapılacak yardımlara, yeniden yapılacak yapılara ve diğer uygulamalara ilişkin usul ve esasları 6306 sayılı Kanuna dayanarak ayrıntılı şekilde açıklayan yönetmeliktir.

Riskli Yapı Tespit Süreci

Riskli yapı, yönetmeliğin tanımlar kısmında “Riskli alan içinde veya dışında olup ekonomik ömrünü tamamlamış olan ya da yıkılma veya ağır hasar görme riski taşıdığı ilmî ve teknik verilere dayanılarak tespit edilen yapı” olarak ifade edilmiştir. Yönetmeliğin 6 ve devamı maddelerinde ise riskli yapıların tespiti itirazların değerlendirilmesi ve yıkım işlemleri düzenlenmiştir.

Riskli yapı tespiti masraflarını ödemek kaydıyla yapı malikleri tarafından yaptırılır. Süre verilerek maliklerden riskli yapı tespiti yaptırması da istenebilir. Verilen bu süre içinde yaptırılmadığı takdirde, tespitler Bakanlıkça veya İdarece yapılır veya yaptırılır.

Riskli yapı tespitini yapmaya yetkili olan kurum ve kuruluşlar da yönetmelikte belirtilmiştir. Bu kurum veya kuruluşlar tarafından hazırlanan risk tespit raporu üzerine en geç 10 iş günü içerisinde riskli yapının bulunduğu tapu müdürlüğüne bildirimde bulunulur. Ardından tapu kaydına riskli yapı şerhi düşülerek yapının riskli olduğuna dair tespit kararı verilir.  Bu karar hak sahiplerine ve ilgililere bildirilir. Bildirim tarihinden itibaren hak sahipleri ve ilgililer bu karara karşı 15 gün içerisinde riskli yapının bulunduğu yerdeki Çevre ve Şehircilik İl/İlçe Müdürlüğüne itiraz edebilirler. İtiraz edilmemesi halinde karar kesinleşerek riskli yapının tahliye ve yıkım işlemleri başlayacaktır.

Görüldüğü üzere tespit raporuna yapılan itirazın reddedilmesi ya da itirazın hiç yapılmaması halinde riskli yapı tespit işlemi kesinleşmektedir. Riskli Yapı Yönetmeliği madde 8 uyarınca riskli yapı tespitinin kesinleşmesi durumunda Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü, gerekli bildirimlerin yapılarak riskli yapının yıktırılmasını talep eder.

Riskli yapının yıktırılmasından önce yapı maliklerine 60 günden az olmamak üzere tahliye için uygun bir süre verilir. İdare tarafından verilen bu sürede riskli yapının tahliye edilmemesi durumunda yapı maliklerine yeni bir süre daha verilir. Bu süre zarfı içerisinde de riskli yapının tahliye edilmemesi durumunda ilgili idare tahliye ve yıkım işlemlerini kolluk kuvveti desteği ile zorla gerçekleştirir.

Yönetmelikte belirtilen usulü göre süresinde yıkılmadığı tespit edilen riskli yapılar ise Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yıkılır veya yıktırılır. Bu durumda yıkım masrafları, Dönüşüm Projeleri Özel hesabından karşılanır ve daha sonra yapı maliklerinden hisseleri oranında tahsil edilir.

• 

Riskli Yapı Tespitine ve Yıkım Kararına Karşı Nasıl Dava Açılır?

Uygulamada kentsel dönüşüm ile ilgili uyuşmazlıklar en çok riskli yapıların tespiti işleminde karşımıza çıkmaktadır. Yukarıda açıklandığı üzere öncelikle yetkili kurum veya kuruluşlar tarafından hazırlanan risk tespit raporu üzerine verilen riskli yapı kararına bildirimden itibaren 15 gün içerisinde itirazda bulunulabilir. Böylece riskli yapıların tespiti işlemine karşı özel bir idari başvuru imkanı getirilmiştir.

Süresi içerisinde yapılan itirazın reddedilmesi durumundan ilgililer bu karara karşı 30 gün içinde dava yoluna başvurabilir. Riskli yapı tespit işlemine yönelik açılan bu iptal davasında yetkili mahkeme yapının bulunduğu yerdeki idare mahkemesidir. İptal davasını açabilecek kişiler ise 6306 sayılı Kanun’da yapı malikleri ve kanuni temsilcileri olarak belirtilmiştir. Kanunda kiracılara böyle bir yetki tanınmamıştır. Ancak somut olayın özellikleri dikkate alındığında kiracının kişisel, güncel ve meşru menfaatinin ihlal edildiği tespit edildiğinde kiracılar da iptal davasını açabilir.

Riskli yapı tespitine karşı yapılan itirazın reddedilmesi veya riskli yapı tespitine itiraz edilmemesi durumunda riskli yapı tespiti kesinleşir ve ilgililere yıkım kararı tebliğ edilir. Tebliğ edilen bu yıkım kararı üzerine yapının bulunduğu yerdeki idare mahkemesinde 30 gün içerisinde iptal talepli dava açılabilir. Yıkım kararının iptali talebiyle açılan bu davada riskli yapı kararının iptalini talep edebilmek de mümkündür.

Riskli yapı tespit süreci ve sonrasında yapı malikleri yahut ilgililerin süresi içinde itiraz ve dava yoluna başvurmaları oldukça önemlidir. Dava yoluna başvurduklarında yürütmenin durdurulması gibi geçici tedbirlerden yaralanmaları da alabilecekleri önemli önlemlerdir. Sürelerin kaçırılması ya da geçici tedbirlere başvurulmaması telafisi güç zararlara yol açabileceğinden hukuki yardım alınması tavsiye olunur.

 

Bilgi & İletişim:

Telefon | WhatsApp	0 216 606 37 37
Adres	Fenerbahçe Mah. Fener Kalamış Cad. No:6/3 Kadıköy/İstanbul
E – Posta	info@esen.av.tr