Bu makalemizde reddi miras yani mirasın reddi davası nedir, nasıl açılır ve nasıl sonuçlanır inceleyeceğiz.
4721 Sayılı Türk Medeni Kanununun 605 – 618 maddeleri arasında düzenlenmiş bulunan mirasın reddi, mirasçıya, mirasçılık sıfatını kabul etmeme imkanını veren bir yoldur.
Red, mirasçının iradesinden ya da kanunun getirdiği bir karineden kaynaklanır. Mirasçının iradesinden kaynaklandığı takdirde gerçek redden, kanunun getirdiği bir karineden kaynaklandığı halde ise hükmi redden söz edilir.
Mirasın Gerçek Reddi Nedir ?
Mirasçılık sıfatını kazanmış olan mirasçının kendi iradesi ile bu sıfata son vermesine gerçek ret denir (MK 605/1).
Ret için mirasçının bir irade açıklamasına gerek vardır. Bu irade bozucu yenilik doğuran bir irade beyanı olduğu için, herhangi bir şekle tabi değildir.
RED BEYANI
Beyanlarını yazılı ya da sözlü olarak mirasbırakanın son yerleşim yeri Sulh Hukuk Mahkemesine bildirmeleri ile miras reddedilir. (MK 609/1, 576)
Ret beyanında bulunan mirasçının fiil ehliyetine sahip olması gerekir ancak kişiye sıkı sıkıya bağlı bir hak olmadığı için istenirse temsilcinin “özel yetkiye” sahip olması şartıyla temsilci aracılığıyla da kullanılabilir.
Tam Ehliyetliler Bakımından:
Tam ehliyete sahip olan kişiler tek başlarına ret haklarını kullanabilirler.
II.Tam Ehliyetsizler Bakımından:
Tam ehliyetsizlik halinde ret beyanını yasal temsilci yapar. Ancak tam ehliyetsiz vesayet altında ise MK. 463 b.5 gereğince vasinin beyanına sulh ve asliye mahkemelerinin izninin eklenmesi gerekir.
III.Sınırlı Ehliyetsizler Bakımından:
Sınırlı ehliyetsizlerde ret beyanını yasal temsilci ya da onun rızası ile sınırlı ehliyetsiz yapabilir.
Sınırlı ehliyetsiz kişi vesayet altında ise, onun adına vasisi
ret açıklamasında bulunabilecek, vasinin ret açıklamasının hüküm ifade edebilmesi için TMK madde. 463/b.5 gereğince asliye ve sulh mahkemelerinin izni ile onayına gerek duyulacaktır
IV. Sınırlı Ehliyetliler Bakımından:
Karı koca arasında mal ortaklığı rejimi varsa, eşlerden hiçbiri ortaklığa girecek olan bir mirası diğerinin rızası olmadan reddedemez (MK 265/1)
Diğer eşin rızasının alınmasına olanak bulunamazsa veya bu konudaki istem onun tarafından haklı sebep olmaksızın reddedilirse, istem sahibi eş kendi yerleşim yeri mahkemesine başvurabilir. (MK 265/II)
Ret beyanının kayıtsız şartsız olması gerekir (MK m.609/II). Bunun tek istisnası sonradan gelen mirasçı lehine reddir. (MK 614) Bu hükme göre mirası reddeden mirasçılar, kendilerinden sonra gelen mirasçıların resmi tasfiyeden evvel mirası kabul veya reddetmeye davet olunmalarını talep edebilirler. Bu durumda ret keyfiyeti o mirasçılara resmen tebliğ edilir. Bu mirasçıların da bir ay içinde mirası kabul etmemeleri halinde miras onlar tarafından da reddedilmiş sayılır.
Miras Davası Nasıl Açılır Süreç Nasıl İşler
Miras bırakanın son yerleşim yeri sulh hukuk mahkemesine yazılı ya da sözlü olarak yapılır.(MK 609/I).
Geçerli bir reddin geri alınması münkün değildir ancak irade bozukluğu nedeniyle (hata, hile, aldatma) sakat olan bir red beyanı, MK 23. hükümlerince iptal edilebilir.
REDDİ MİRAS DAVASI HANGİ SÜREDE AÇILIR?
Mirasın reddinde ret süresi 3 aydır ( MK 606/1). Bu süre hak düşürücü süredir; durması ya da kesilmesi söz konusu olamaz. Süreye uyulup uyulmadığını mahkeme inceler.
Yasal Mirasçılar İçin Ret Süresi:
Ret süresinin başlangıcı miras bırakanın ölümü veya yasal mirasçının kendi mirasçılığını öğrendiği andır.
Atanmış Mirasçılar İçin Ret Süresi:
Tmk’nın 606/2. Maddesinde düzenlenmiştir: “Vasiyetname ile atanmış mirasçılar için miras bırakanın tasarrufunun kendilerine resmen bildirildiği tarihten işlemeye başlar.” Yasal mirasçılarda olduğu gibi ret süresi üç aydır ve vasiyetnamenin kendilerine ilişkin kısımlarının onaylı bir örneği hakim tarafından tebliğ edilmesiyle bu süre başlar.
İhtiyati Tedbir Niteliğinde Defter Tutulması Halinde Ret Süresi:
“Koruma önlemi olarak terekenin yazımı halinde mirası ret süresi, yasal ve atanmış mirasçılar için yazım işleminin sona erdiğinin sulh hukuk mahkemesi tarafından kendilerine bildirimiyle başlar” (MK 607)
RET Süresi Uzatılabilir mi ?
Kanun koyucu haklı bir sebebin varlığı halinde üç aylık ret süresini uzatabilir ya da sürenin dolması halinde yeni bir süre tanıyabilir. (MK 615)
Mirasın Hükmi Reddi:
Belirli şartlar halinde mirasçıların mirası reddetmiş sayılacaklarına dair bir karine getirilmiştir. Bu bir karine olduğu için mirasçıların beyanına ihtiyaç yoktur,
Hükmi Red Sebepleri Nelerdir ?
TMK 605 gereğince:
I. Miras bırakanın ödemeden aczinin açıkça belli olması
II. Miras bırakanın ödemeden aczinin resmen saptanmış (sabit) olmasıdır.
Reddi Miras Davasının Sonuçları Nelerdir ?
YASAL MİRASÇILARIN MİRASI REDDİNİN SONUÇLARI
TMK 611’e göre “Yasal mirasçılardan biri mirası reddederse onun payı, miras açıldığı zaman kendisi sağ değilmiş gibi, hak sahiplerine geçer.” Bu maddeye göre ret mirasçılık sıfatını miras bırakanın ölümü anından itibaren sona erdirir. Mirası reddeden kanuni mirasçı, miras bırakandan daha önce ölmüş sayılır ve onun payı altsoyu veya yoksa zümrede onunla mirasçı olanlara geçer.
I. En Yakın Yasal Mirasçıların Tamamının Mirası Reddi
Bu durumda en yakın yasal mirasçıların tamamı tarafından reddolunan miras, sulh mahkemesince iflas hükümlerine göre tasfiye edilir. (MK 612/1)
Bu konuyla ilgili yargıtay kararları da mevcuttur:
Yarg. 2. HD., 4.7.2013 T., 2012/26910 E., 2013/18950 K: Miras bırakan 16.09.2012 tarihinde bekar ve çocuksuz olarak ölmüş, en yakın yasal mirasçıların tamamı tarafından miras reddedilmiş, Elazığ 2. Sulh Hukuk Mahkemesinin 22.11.2012 tarihli 2012/912-1007 sayılı kararıyla reddin tespit ve özel kütüğüne tesciline karar verilmiştir. Bu halde tereke kanun gereği kendiliğinden iflas hükümlerine göre tasfiyeye tabidir. (TMK.md.612/1)
Tasfiye sonunda arta kalan değerler, mirası reddetmemişler gibi hak sahiplerine verilir. (TMK.md.612/2) Bu husus nazara alınmadan terekedeki para ve menkul malların mirasçılarına teslimine karar verilmesi doğru bulunmamıştır.
II. Mirasın Altsoyun Tamamı Tarafından Reddedilmesi Durumu
TMK 613/1 gereğince miras payının tamamı eşe geçer. Altsoydan kast edilen ilk sırada yer alan alan altsoydur, alt soy zümresinin tamamı değildir.
III. Sonradan Gelen Mirasçılar Lehine Reddedilmesi Durumu
TMk 614’de öngörülen düzenlemeye göre, mirasçıların tümü ya da biri, kendisinden sonra gelen mirasçı ya da mirasçıların, kabul ya da ret için davet edilmeleri şartıyla mirası reddeder.
Bu daveti yapacak olan miras bırakanın son yerleşim yeri sulh hukuk mahkemesidir, 1 ay içinde mahkeme altsoyu karar vermeye davet eder ve süreyi susarak geçirmeleri reddettikleri anlamına gelir. (MK 614/III)
Atanmış Mirasçıların mirası reddin sonuçları:
Bu durumda atanmış mirasçılara tahsis edilmiş pay yasal mirasçılara geçer (MK 611/II)
Ancak miras bırakanın yedek mirasçı ataması durumunda mirası reddedenin yerine yasal mirasçılar değil yedek mirasçılar geçer.
VASİYET ALACAKLILARININ VASİYETİ REDDİNİN SONUÇLARI
“Vasiyet alacaklısının vasiyeti reddetmesi halinde, miras bırakanın arzusunun başka türlü olduğu tasarruftan anlaşılmadıkça, bu redden vasiyet yükümlüsü yararlanır.” (MK 616)
Bilgi & İletişim:
Telefon | WhatsApp | 0 216 606 37 37 |
Adres | Fenerbahçe Mah. Fener Kalamış Cad. No:6/3 Kadıköy/İstanbul |
E – Posta | info@esen.av.tr |