Ortaklığın Giderilmesi Davası *2023 İzale-i Şuyu Tüm Detaylar

Ortaklığın giderilmesi davası ile paylı mülkiyete ya da el birliği ile mülkiyete konu olan taşınır-taşınmaz mallar üzerindeki ortaklığın kaldırılması amaçlanır. Bu sayede kişisel mülkiyet tesis edilmiş olur. Ortaklığın giderilmesi aynen taksim yöntemi ile olabileceği gibi satış yolu ile de gerçekleştirilebilir. Aynen taksim yolu ile izale-i şüyu davası görüleceği zaman taşınır ya da taşınmaz mal aynen taksim yolu ile bölünür.

Satış yolu kullanılacağı zaman ise taşınır ya da taşınmaz malın icra yolu ile satışı gerçekleştirilmektedir. Satış işlemi tamamlandıktan sonra malın bedeli paydaşlar arasında bölüştürülür. Ortaklığın giderilmesi (izale – i şüyu) yönünde bir dava açılacağı zaman mahkemeye müracaat etmeden önce arabuluculuk müessesinden yararlanılması gerekir.

Arabuluculuk müessesesi davalar sebebi ile uzun süren işlemlerin anlaşma yolu ile sağlanmasını amaçlar. Bu sayede yargı birimlerine başvurulmadan önce anlaşma sağlanarak taraflar arasındaki uyuşmazlıklar ortadan kaldırılabilir. Şimdi, ortaklığın giderilmesi davasına daha yakından mercek tutalım. İlgili ziyaretçilerimizin dikkatle incelemesini tavsiye etmekteyiz.

İzale-i Şuyu (Ortaklığın Giderilmesi)

Uygulamada çeşitli sebeplerden dolayı yargıya konu edilen izale-i Şuyu (ortaklığın giderilmesi) davası, tüm paydaşlara karşı açılabilir. Gayrimenkul ya da menkule ortak olan tüm paydaşlar bu davaya taraf olabilir. Paydaşlardan herhangi biri hukuk yoluna başvurmak sureti ile menkul ya da gayrimenkul üzerinde var olan ortaklığın bitmesini isteyebilir.

Dava sırasında tüm paydaşların bulunması hukuki bir zorunluluktur. Bu tür bir dava açılacağı zaman yetkili ve görevli mahkemelere dilekçe verilerek başvuru süreci tamamlanır. Ortaklığın giderilmesi davalarında tüm paydaşlar yer almak zorundadır. Paydaşlardan birinin vefatı durumunda ise mirasçılık belgesinde adı geçen bütün mirasçılar davaya dahil olur.

Ortaklığın giderilmesi davası paydaşların kendi aralarında anlaşma sağlamak sureti ile ortak malı bölüşemedikleri durumlarda başvurulan bir yargı yoludur. Anlaşma yolu ile sonlandırılamayan ortaklık söz konusu ise paydaşlardan biri diğer ortaklar aleyhine dava açabilir. Şimdi, paylı mülkiyet halinde nasıl bir sürecin söz konusu olacağını inceleyelim.

Paylı Mülkiyette Ortaklığın Giderilmesi

4721 sayılı yürürlükteki Türk Medeni Kanunu’nun ilgili düzenlemeleri uyarınca, paylı mülkiyette ortaklığın giderilmesi davasında paydaşlardan her biri malın paylaşılmasını isteme hakkına sahiptir. İzale-i Şuyu davası olarak adlandırılan ortaklığın giderilmesi davalarında paylı mülkiyetin yanı sıra elbirliği ile mülkiyetin sonlandırılabilmesi de söz konusudur. Paylı mülkiyette bir mala ortak olan paydaşların pay oranları bellidir.

Bir mal üzerinde herkesin pay oranı vardır ve bu oran bellidir. Bununla birlikte malın bölünmesi söz konusu değildir. Mülkiyet tek olmasına rağmen birden fazla kişinin o mal üzerinde payı olması paylı mülkiyete özgü bir durumdur. Paylı mülkiyete konu olan ortaklığın bitirilmesi istendiğinde mahkeme tarafından fiilen malın paylaşımı yönünde bir karar verilirse paydaşlar kendi aralarında anlaşmak sureti ile malı bölüşebilir.

Bunun yanı sıra ortakların aralarında anlaşma sağlayamadığı durumlarda paydaşlardan en az biri dava açar. Bu sürecin ardından da ortak mal paylaşılabilir. Paylı mülkiyetin sona erdirilmesini paydaşlardan herhangi biri isteyebilir. Özellikle belirtmek gerekir ki, bu süreçte taşınmaz hukukunda deneyim sahibi bir gayrimenkul avukatından yardım almak, hak ve menfaat kaybı yaşanmaması adına en doğru yaklaşım olacaktır.

Elbirliği ile Mülkiyette Ortaklığın Giderilmesi

Elbirliği mülkiyeti kavramı tek bir mülkiyeti tanımlarken bu ortaklıkta paydaşların pay oranlarının belli olmadığı görülmektedir. Miras ortaklığı elbirliği ile mülkiyete örnek verilebilir. Elbirliği ile mülkiyette ortaklık devri yapılamamaktadır. İstisnai durumlar dışında hiç kimsenin ortak mülkiyete zorlanamayacağı kanunlarla güvence altına alınmıştır.

Birlikte mülkiyete ortak olmak istemeyen paydaşlar anlaşma yapmak sureti ile payları belirledikten sonra ortaklığı sonlandırabilmektedir. Ortaklığın giderilmesi davası açıldığında bütün ortakların davaya katılma zorunluluğu bulunmaktadır. Ortaklığın giderilmesi davalarında dava açma hakkı ortak maliklere aittir. Dava tüm taraflar için benzer sonuçlar doğurma özeliğine sahiptir.

Ortaklığın Giderilmesinde Arabuluculuk

Ortaklığın giderilmesi davasında arabuluculuk müessesesinden yararlanılabilir. Paylı mülkiyet halinde arabuluculuk yapılabileceği gibi elbirliği ile mülkiyet durumunda da arabuluculuktan yararlanılabilir. Elbirliği ile mülkiyette ortaklar doğrudan mülkiyet hakkını kullanamaz. Söz konusu hak, ortakların tamamını ilgilendiren bir haktır.

Elbirliği ile mülkiyette ortaklığın tasfiyesinin gerçekleşebilmesi için ortaklar oy birliği ile karar almalıdır.  Ortaklığın giderilmesi için yapılan başvurularda dava sırasında ya da dava açılmadan önce arabuluculuk için başvuru yapılabilir. Ortaklığın giderilmesi davalarında arabuluculuk zorunludur. Arabuluculuk müessesesine başvuru yapılmadığı takdirde davanın usulden reddedilmesi söz konusu olur.

Ortaklığın giderilmesi (izale – i şüyu) konusunda taraflar problemin kısa sürede çözümlenmesini istediklerinde arabuluculuk başvurusu yapabilmektedir. Yargılama sürelerinin uzun olması sebebi ile paydaşların ortaklığı kısa sürede sonlandırmak istemeleri durumunda arabuluculuk başvurusu yaparak işlemleri hızlandırabilmesi mümkün olur.

Ortaklığın Giderilmesi Davası Nedir?

Paylı mülkiyete ya da elbirliği ile mülkiyete konu olan taşınır ya da taşınmaz mallar üzerinde paydaşların ortaklığı söz konusu olduğunda ve bu ortaklık sonlandırılmak istendiğinde taraflar arasında anlaşma sağlanamıyorsa hukuk yoluna başvurulması gerekir. Ortaklığın giderilmesi davası paydaşlığı sonlandıran ve bireysel mülkiyete geçiş fırsatı tanıyan bir davadır.

İzale-i Şuyu olarak da bilinen ortaklığın giderilmesi davası aynen taksim yolu ile ya da satış sureti ile sonuçlanabilir. Bu dava tüm paydaşlara karşı açılır. Davayı paydaşlardan herhangi biri diğerlerine karşı açabilir. Paydaşlar kendi aralarında anlaşarak da ortaklıklarını sonlandırma kararı alabilir. Ortakların aralarında anlaşma sağlayamadığı durumlarda ise dava açma yoluna gidilebilir.

Ortaklığın Giderilmesi Davası Nasıl Açılır?

Paylı ya da elbirliği ile mülkiyete konu olan taşınır ya da taşınmaz malların ortaklar arasında anlaşma sağlanarak paylaşılamaması durumunda ve ortakların paydaşlıklarını sonlandırma istekleri karşısında ortaklığın giderilmesi dava yoluna başvurulabilir. Yetkili ve görevli mahkemeye başvuru sürecinde hazırlanan dilekçenin sunulması gerekir. Ortaklığın giderilmesi davası bir gayrimenkul dava türüdür.

Ferdi mülkiyetin tesisine olanak tanıyan bu dava türünde mülk sahibinin hakları güvenceye alınırken tüm paydaşların hakları da eşit şekilde korunur. Ortaklığın giderilmesi davalarında davaya taraf olanlar malın bölüşülmesi konusunda aralarında anlaşarak hareket edecekleri zaman bunu mahkeme hakimine iletirler. Tarafların aralarında anlaşma sağlayamadığı durumlarda ise satış yolu ya da aynen taksim yolu kullanılır.

Malın aynen taksimi için taraflardan biri talepte bulunsa dahi başvuru yapılabilir. Aynen taksim yönteminin şartlarının oluşması durumunda hâkim bu yönde karar verebilir. Taşınmaz önemli ölçüde değer kaybına uğradığı takdirde aynen taksim yönteminin kullanılması mümkün olmaz. Aynen taksim yöntemi kullanılacaksa bölünen parçaların değer olarak birbirine denk düşmediği hallerde ise eksik değerde olan parçaya ivaz(para) eklenir. Bu sayede denkleştirmeye gidilmiş olur.

Ortaklığın Giderilmesi Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme

Taşınmaz malın bulunduğu yer mahkemesi bu tür davalarda yetkili olurken görevli mahkeme ise Sulh Hukuk Mahkemesi’dir. Davayı paydaşlardan herhangi biri açabilir. Dava açılacağı zaman görevli ve yetkili mahkemelere başvuru yapılır. Müracaatlar sırasında ise davaya ilişkin bir dilekçe ve ekleri hazırlanmak sureti ile hareket edilir.

Ortaklığın giderilmesi davası bir gayrimenkul dava türüdür. Bu tarz davalarda süreç karmaşık olabilir. Hukuki temsilci tarafından mahkemede temsil edilmek hak kayıplarının engellenmesi, sürecin hızlı işlemesi, zaman kaybedilmemesi yönünde yarar sağlar. Aksi takdirde, telafisi güç ve hatta imkansız kayıplar yaşanması kuvvetle muhtemeldir.

İzale Şuyu Davası Hissemi Satmak İstemiyorum

İzale şuyu (ortaklığın giderilmesi) davaları açılırken paydaşlardan birinin başvurusu yeterli olur. Bu tür davalar sırasında kişinin hissesini satmak istememesi durumunda bunun gerçekleşmesi mümkün değildir. Dava açıldığında satışın tüm ortaklar arasında yapılmasını istemek mümkün olabilirken bunun için tüm ortakların onayına ihtiyaç duyulur.

Paydaşlardan her biri ortaklığın sonlandırılması yönünde başvuru yapabilir. 4721 sayılı yürürlükteki Türk Medeni Kanunu ilgili düzenlemeleri bu hakkı ortaklara vermiştir. Bunun yanı sıra anılan Kanun uyarınca uygun olmayan zamanda paylaşım istemi gerçekleştirilememektedir. Şimdi, merak konusu bir diğer hususa, vekalet ücretine mercek tutacağız.

Ortaklığın Giderilmesi Davası Vekalet Ücreti

Ortaklığın giderilmesi davası hukuki süreç bakımından karmaşık olabileceği için bir avukatla temsil edilmek her zaman yarar sağlar. Avukatlık ücreti belirlenirken davanın kapsamına göre hareket edilir. Bunun yanı sıra vekalet ücreti Türkiye Barolar Birliği tarafından düzenlenen avukatlık asgari ücret tarifesinde öngörülen tutardan az olmamaktadır.

Vekalet ücretinin miktarı belirleneceği zaman dava dosyasının incelenmesi ve davanın ne şekilde açılacağının belirlenmesi gerekir. Aynen taksim ya da satış yolu ile gerçekleştirilecek bir paylaşım yönteminde işlemler farklı olur. Bu sebeple de avukatlık ücreti hakkında net bir şey söyleyebilmek için hukuki danışmanlık alınırken detayların incelenmesi gerekir.

Ortaklığın Giderilmesi Davasında Hissedarlar Arasında Satış

Ortaklığın giderilmesi davası söz konusu ise paylaşma yöntemi için Türk Medeni Kanunu uyarınca hareket edilir. Paylı mülkiyet hükümleri uyarınca satışı yapılacak olan bir malın satış bedeli ortakların tapudaki payları nispetinde ödenir. Elbirliği ile mülkiyet söz konusu ise bu durumda satış bedeli mirasçılık belgesinde yer alan paylar oranında bölüştürülmektedir.

Ortak olan mal üzerinde hem paylı mülkiyet hem de elbirliği mülkiyeti varsa satış bedeli mirasçılık belgesinde yer alan paylara ve tapudaki paylara göre bölünür. Ortaklığın giderilmesi davasında hissedarlar arasında satış yapılabilir. Açık artırma yolu ile malın satışı yapılacağı zaman satışa konu olan mala yabancı birinin girmemesi için bu talepte bulunulabilir.

İfade edildiği gibi bir başvuru sırasında bütün paydaşların rızasının alınmış olması gerekir. Ortaklığın giderilmesi davası ile ilgili olarak satış paydaşlar arasında açık artırma usulü ile yapılacaksa ortaklardan birinin dahi itiraz etmesi durumunda satışın paydaşlar arasında yapılması yönünde karar alınamaz. Bu sebeple tüm ortakların aynı kararı kabul etmiş olması koşulu aranır.

Ortaklığın Giderilmesi Davası İstinaf Dilekçesi (Örnek)

Ortaklığın giderilmesi davasının yerel mahkemece incelenmesi ve karara bağlanması sonrasında istinaf kanun yoluna başvurulabilir. İstinaf kanun yoluna müracaat edilebilmesi için yazılı bir dilekçe ile başvuruda bulunmak icap eder. Bu nedenle, birçok kişi tarafından örnek istinaf dilekçesi araştırılır. Aşağıda örnek bir istinaf dilekçesi yer almakta olup ziyaretçilerimizin istifadesine sunulmuştur.

Ortaklığın Giderilmesi Davası Ne Kadar Sürer?

Ortaklığın giderilmesi davası Sulh Hukuk Mahkemesi’ne açılan bir dava türüdür. Gayrimenkul davası olması nedeni ile karmaşık dava sürçlerine konu olabilen bu tür uyuşmazlıklarda önce ortaklar arasında anlaşma sağlanmaya çalışılır. Bu sebeple de arabuluculuk müessesesinden yararlanılması gerekir. Arabuluculuk müessesesinden bir sonuç alınamadığı takdirde dava açma yoluna gidilebilir.

İzale-i Şuyu davası olarak da bilinen ortaklığın giderilmesi davaları tüm paydaşların katılımı ile gerçekleştirilmektedir. Bu davalar yaklaşık olarak 1 yıllık süre içerisinde tamamlanabilir. Bununla birlikte davanın gereksinimleri, paydaşların davaya iştirak edip etmemeleri, anlaşmazlığın boyutları gibi çok sayıda faktör dava sürecini etkiler.

Ortaklığın Giderilmesi Dava Dilekçesi (Örnek)

Ortaklığın giderilmesi dava dilekçesine ilişkin örnek dilekçe aşağıda yer almaktadır. Fakat özellikle belirtmekte fayda var ki, dava dilekçelerinde taslak, şablon, örnek dilekçeler üzerinden hareket etmek yerine deneyimli bir avukata başvurmak suretiyle, somut olayın özellikleri ve koşulları doğrultusunda hazırlanmış bir dilekçeyle hareket etmek çok daha sağlıklı olacaktır.

Ortaklığın Giderilmesi Cevap Dilekçesi (Örnek)

Ortaklığın giderilmesi (izale – i şüyu) davası için cevap dilekçesi için çeşitli dijital mecralardan yararlanılabilir. Fakat örnek dilekçeler üzerinden işlemde bulunmak, telafisi güç kayıplar yaşanmasına zemin hazırlayabilir. Bu bakımdan, yetkin bir avukatın kaleminden vücut bulan dilekçe ile hareket etmek çok daha doğru olacaktır. Cevap dilekçesi için örnek dilekçe metni ise aşağıda yer almaktadır.

Sıkça Sorulan Sorular

• İzale-i Şuyu Davası Nasıl Açılır?

Sulh Hukuk Mahkemelerine başvuru yapılması sureti ile açılan izalei şüyu davaları hissedarlardan birinin müracaatı ile açılabilir. Dava açılacağı zaman dilekçe ve ekleri mahkemenin yetkili birimlerine sunulur.

• İzale-i Şuyu Davası Ne Kadar Sürer?

İzalei şüyu davası açılan davanın gereksinimlerine, paydaşların dava sürecine iştiraklerine, somut olayın özelliklerine bağlı olarak farklı sürelerde sonuçlanabilir.

• Ortaklığın Giderilmesi Davasında Mahkeme Masraflarını Kim Öder?

Ortaklığın giderilmesi davaları maktu harca tabi olması sebebi ile yargılama giderlerinin dava sonunda tarafların hisseleri oranında bölünmesi söz konusudur. Bu tür davalarda kazanan ya da kaybeden taraftan söz edilemeyeceği için tüm ortaklar hisseleri nispetinde masrafları ödemekle yükümlü tutulur.

• Hisseli Tapuda Habersiz Satış İptal Edilebilir mi?

Tapu devrinin iptali istemi ile hissedarların mahkeme yoluna başvurması mümkündür. Hissedarların kendilerinden habersiz olarak gerçekleştirilmiş olan tapu hissesinin üçüncü kişiye satışı işlemlerinin iptalini siteme hakkı vardır. İptal işlemi yapıldıktan sonra satışı yapılan hissenin ortaklara satışı gerçekleştirilir. Satış bedeli olarak da tapuda gösterilen bedel üzerinden ücretlendirme yapılacaktır.

• Ortaklığın Giderilmesi Davası Hangi Durumlarda Açılamaz?

Kişi ortak mala tapu maliki olmak sureti ile katılmadığında dava açma hakkına sahip değildir. Taşınmaz mal üzerinde mülkiyet hissesi olmayıp intifa hakkı bulunanlar ortaklığın giderilmesi davası açamamaktadır. Taşınmaz mal üzerinde haricen pay satın alma yolu ile söz sahibi olmak isteyenlerin ya da noter kanalı ile satış vaadi sözleşmesine sahip olanların dava açma yetkisi yoktur.

Bilgi & İletişim: