Mirasçılık Belgesinin İptali Davası

Mirasçılık belgesinin iptali davasını açıklamadan önce mirasçılık belgesi, miras bırakanın ölümünden sonra kalan mallarına kimlerin, hangi oranda mirasçı olduğunu gösteren ve sulh hukuk mahkemesinden veya noterden alınabilen bir belgedir. Türk Medeni Kanunu 598.madde de düzenlenmiş olan bu belge ile kişiler mirasçı olduğunu ispat ederek kendilerine kalan malvarlığı üzerinde tasarruf edebilirler. Mirasçılık belgesinin resmi belge olması nedeniyle, aksi ispat oluncaya kadar geçerliliğini korumaktadır. Dolayısıyla belgede yer alan mirasçıların ve miras oranlarının hatalı olduğu ileri sürülmediği müddetçe, belgede yer alan bilgilerin doğru olduğu kabul edilmektedir. Lakin Türk Medeni Kanunu 598/3’e göre; her daim mirasçılık belgesinde yer alan hususların geçersizliğinin ileri sürülmesi mümkündür. Dolayısıyla belgede yer alan mirasçıların ve pay oranlarının kesinlikle doğru olduğunu söylemek mümkün değildir. Belgede yer alan mirasçıların gerçekte mirasçı olmadığı veya miras paylarının hatalı ya da eksik olduğu iddia ediliyorsa mirasçılık belgesinin iptal edilmesi için dava açılması gerekmektedir. Bu dava çekişmesiz yargı işlerinden sayıldığı için basit yargılama usulü uygulanır.

1-MİRASÇILIK BELGESİNİN İPTALİ DAVASINI KİMLER AÇABİLİR?

Mirasçılık belgesi istenmesi nedeniyle açılan davanın hasımsız olarak açılmasına karşın, miras belgesinin iptali için açılacak olan dava hasımlı bir davadır. Mirasçılık belgesinde miras paylarının hatalı olması, mirasçı olan lakin belgede mirasçı olarak gösterilmeyen kişilerin olması ya da mirasçı olmadığı halde mirasçı olarak görünen kişilerin olması gibi hataların varlığı durumunda, mirasçılık belgesinin iptali davası açılmalıdır. Kısacası, davayı açmada hukuki yararı olan herkes bu davayı açabilir. Bu davanın mahkeme tarafından kabul görmesi üzerine mirasçılık belgesi iptal edilir ve talep olması halinde yeni bir mirasçılık belgesi verilir. Davacı, belgenin iptal edilmesi amacıyla ileri sürdüğü iddialarını ve belgede yer alan bilgilerin hatalı ya da eksik olduğunu ispat etmesi gerekir. Davacı, bu iddialarını her türlü delille ispat edebilir.

2- MİRASÇILIK BELGESİNİN İPTALİ DAVASINDA KİMLER HASIM GÖSTERİLMELİ?

Mirasçılık belgesinde yazılı olan tüm mirasçılar hasım gösterilerek dava açılmalıdır. Davanın devam etmesi sırasında davalılardan birinin ölmesi halinde ölen mirasçının kanuni mirasçıları davaya dahil edilmelidir. Miras bırakanın tek mirasçısının devlet olması durumunda davının hazineye yönetilmesi gerekir.

Mirasçılık belgesinin iptali halinde, hukuksal durumlarının etkilenmesi söz konusu olabileceğinden iptali istenilen mirasçılık belgesinde hak sahibi olarak gösterilen kişilerle, davadan önce ölmüş ise bunların tüm mirasçılarının davada taraf olarak gösterilmesi, yine davalılardan herhangi birinin yargılamadan sonra ölmesi halinde de davanın mirasçılarına yönlendirilerek mirasçılar aleyhine sürdürülmesi, hükmün de mirasçı oldukları gösterilerek mirasçılar hakkında verilmesi gerektiği göz önünde bulundurulmalıdır.

3-MİRASÇILIK BELGESİNİN İPTALİ DAVASINDA YETKİLİ VE GÖREVLİ MAHKEME HANGİSİDİR?

Mirasçılık belgesinin iptali davasında görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemeleridir. Bu dava   HMK madde 11’e göre miras bırakanın son yerleşim yerinde veya mirasçılardan herhangi birinin oturduğu yer mahkemesinde açılmalıdır. Mirasçılık belgesinin istenmesinde olduğu gibi belgenin iptali davası açılmasında da bir hak düşürücü süre öngörülmemiştir. Dolayısıyla mirasçılık belgesinin iptali davası her zaman açılabilir.

Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2021/39 E., 2021/2402 K.;

“Mirasçılık belgesi verilmesine ilişkin dava 6100 Sayılı HMK’nın geçici 3/2. maddesi ve HMK’nın 382. maddesinde çekişmesiz yargı işlerinden sayılmış 384. maddede ise Kanunda aksine hüküm bulunmadıkça, çekişmesiz yargı işleri için talepte bulunan kişinin veya ilgililerden birinin oturduğu yer mahkemesinin yetkili olduğu, HMK’nın 11/3. maddesinde ise (3) mirasçılık belgesinin iptali ve yeni mirasçılık belgesi verilmesine ilişkin davalarda mirasçıların her birinin oturduğu yer mahkemesinin de yetkili olduğu belirtilmiştir.”

4-MİRASÇILIK BELGESİNİN İPTALİ DAVASINDA KANUN YOLUNA BAŞVURULABİLİR Mİ?

Mirasçılık belgesinin iptali davası sonucunda verilen kararlara karşı istinaf ve temyiz kanun yollarına başvurulabilir. İlk derece mahkemesi tarafından verilen kararın taraflara tebliğinden itibaren iki haftalık süre içerisinde kanun yoluna başvurulmalıdır.

5-NOTERDE DÜZENLENEN MİRASÇILIK BELGESİNE İTİRAZ NASIL YAPILIR?

Noterlik Kanunu’na göre noter tarafından düzenlenen mirasçılık belgesinde hata bulunması durumunda, belgeyi noterden talep eden ya da itiraz etmede hukuki yararı bulunan kişiler, sulh hukuk mahkemesine başvurarak itirazda bulunabilirler. İtirazda bulunan kişi itirazında, belgede yer alan tüm mirasçıları davalı olarak göstermelidir. Noter tarafından düzenlenen mirasçılık belgesine itiraz için kanunda belli bir süre belirtilmemiştir. Nitekim, miras ilişkisi devam ettiği sürece bu belgeye itiraz etmek mümkündür. Sulh hukuk mahkemesi tarafından verilen kararlara karşı istinaf kanun yoluna başvurulabilecektir. İstinaf mahkemesinde yapılan yargılama sonucunda verilen kararlar ise kesin hüküm teşkil edecektir.

Bilgi & İletişim: